https://www.ad.nl/auto/witte-waterst...aren~acb71fc2/


BMW is een van de automerken die experimenteert met auto's op waterstof. © BMW

Witte waterstof ontdekt: het hoeft niet gemaakt te worden en er is genoeg voor honderden jaren


Er zit veel meer natuurlijke waterstof verborgen in het aardgesteente dan tot nu toe werd gedacht. De totale hoeveelheid witte waterstof bevat zelfs meer energie dan alle aardgasreserves op aarde. Hiermee kunnen auto's in theorie nog eeuwen blijven rondrijden.

Waterstof kan een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie, omdat na verbranding alleen water overblijft. Helaas is er altijd energie nodig om waterstof te maken. Toch zou onze planeet mogelijk een oplossing kunnen bieden in de vorm van witte waterstof. Het goede nieuws is: er is veel meer dan tot nu toe werd aangenomen. Zodanig veel zelfs, dat de aangetroffen hoeveelheid meer energie bevat dan alle aardgasreserves op aarde.

Daarmee zouden in theorie auto's met een verbrandingsmotor nog eeuwen kunnen blijven rondrijden wanneer ze geschikt worden gemaakt voor waterstof. In het verleden hebben enkele merken, zoals BMW, Honda, Toyota en Suzuki met succes geëxperimenteerd met auto's waarbij waterstof in de cilinders wordt gespoten in plaats van benzine. De ombouw is vergelijkbaar met die van een LPG-installatie. Maar het is effectiever om de waterstof te gebruiken in auto's met een brandstofcel, waar de waterstof wordt omgezet in stroom, die vervolgens een elektromotor aandrijft.

5,6 biljoen ton


Niet alleen auto's kunnen profiteren van de aangetroffen hoeveelheid waterstof, die volgens vakblad Science Advances zo'n 5,6 biljoen ton groot is. De waterstof kan ook gebruikt worden om energiecentrales aan te drijven. Zelfs wanneer slechts 2 procent van het totaal omhoog gepompt kan worden, is er volgens onderzoekers al genoeg waterstof om de wereldwijde energiebehoefte voor de komende tweehonderd jaar te dekken.

Lang werd gedacht dat waterstof te vluchtig was om zich op grote schaal ondergronds op te hopen, maar dat blijkt niet zo te zijn. De Europese en Afrikaanse Unie onderzoeken al langer in hoeverre deze natuurlijk voorkomende waterstof kan worden gebruikt, zo meldde het Duitse opinieblad Der Spiegel vorig jaar.

De grote voorraad is een meevaller. Lange tijd werd aangenomen dat het niet in hoge concentraties in de aardkorst aanwezig was, waardoor commercieel gebruik nauwelijks de moeite waard was. Een van de redenen hiervoor was dat tijdens het boren naar aardgas en olie nooit grote waterstofreserves zijn ontdekt.
Witte waterstof, ook wel natuurlijke waterstof genoemd, kan de aarde honderden jaren van energie voorzien denken wetenschappers. © rv
Waterstof en fossiele brandstoffen komen echter zelden op dezelfde plaatsen voor. Bovendien werd meestal niet gemeten of er waterstof uit het boorgat ontsnapte - men was immers op zoek naar olie of aardgas. Een model van de VS Geological Survey (USGS), dat werd gepresenteerd tijdens een bijeenkomst van de Geological Society of America in oktober 2022, suggereerde al dat er genoeg natuurlijke waterstof zou kunnen zijn om gedurende duizenden jaren aan de groeiende wereldwijde vraag naar energie te voldoen. Die modellen blijken nu dus te kloppen.

Mali


Op dit moment maken alleen mensen in het Afrikaanse land Mali direct gebruik van deze natuurlijke energiebron. Op 60 kilometer afstand van de Malinese hoofdstad Bamako wekt een kleine generator de elektriciteitsbehoefte op van het dorp Bourakébougou. Deze wordt aangedreven door witte waterstof, die aldaar uit de grond wordt gehaald. Witte waterstof wordt gemaakt doordat ijzer en water in de aarde onder hoge druk en temperatuur met elkaar reageren, waarbij onder andere waterstof overblijft.

Het Hyafrica-project van de Afrikaanse en Europese Unie onderzoekt nu het potentieel van de energiebron voor het continent. Want als landen de stap van fossiele brandstoffen overslaan, kunnen vele miljoenen tonnen CO2 worden bespaard.

De witte waterstof uit de aarde heeft als belangrijkste voordeel dat het niet gemaakt hoeft te worden. Dit in tegenstelling tot de huidige waterstof, die feitelijk alleen energiedrager is en waarbij energie wordt omgezet in waterstof, die daarna weer wordt omgezet in energie. Je hebt dus twee keer te maken met energieverlies. Bij batterij-elektrische auto’s is er sprake van één keer energieverlies.

Witte waterstof is mogelijk zelfs oneindig beschikbaar, omdat de reactie tussen ijzer en water continu is en er dus permanent waterstof in grote hoeveelheden wordt bijgemaakt door de aarde. Alhoewel experts denken dat het relatief goedkoop is om het omhoog te pompen, staat of valt alles met de kosten en de energiedichtheid van witte waterstof.

https://www.ad.nl/binnenland/rijksmu...r-br~a15ce5be/


Activisten van Extinction Rebellion blokkeren de entree van het Rijksmuseum bij een eerdere actie bij het museum in september. © Anadolu via Getty Images

Rijksmuseum zaterdag weer doelwit Extinction Rebellion met actie tegen sponsor ING

Extinction Rebellion voert zaterdag actie bij het Rijksmuseum in Amsterdam. Het tijdstip heeft de actiegroep niet bekendgemaakt en ook niet hoe de actie eruit gaat zien.

Extinction Rebellion (XR) zegt met honderden actievoerders, ,,onder wie tientallen kinderen” naar het museum te komen, om te eisen dat het Rijksmuseum per direct de sponsorrelatie met ING verbreekt. ,,De bank is, met zijn jaarlijkse miljarden euro’s financiering in de fossiele industrie, medeverantwoordelijk voor klimaatrampen en mensenrechtenschendingen”, aldus de aankondiging van de actie. De deelnemers worden opgeroepen in het geel te verschijnen.

Volgens XR is de bank een ,,grootvervuiler”, die medeverantwoordelijk zou zijn voor klimaatrampen door de ,,fossiele industrie” te financieren. Door ING als sponsor te houden, geeft het museum de bank de gelegenheid ,,zijn vieze financieringsbeleid te artwashen”.

Het Rijksmuseum is op de hoogte van het feit dat XR actie wil voeren in het museum. Over eventuele maatregelen laat een woordvoerder ,,uit veiligheidsoverwegingen” niets los.

Extinction Rebellion voert op verschillende manieren actie tegen de klimaatcrisis en de opwarming van de aarde, onder meer door bezettingsacties op snelwegen.

Het is niet voor het eerst dat de actiegroep zijn pijlen richt op het Rijksmuseum. Op 2 november bleef het museum gesloten tijdens de traditionele Museumnacht nadat Extinction Rebellion een actie in het ‘Rijks’ had aangekondigd.

Extinction Rebellion was toen van plan om met circa 45 mensen een ‘geheime en disruptieve actie’ in het museum te houden. Het Rijksmuseum liet daarop weten dat het genoodzaakt was de deuren gesloten te houden tijdens het evenement ‘gezien deze bedreiging voor de veiligheid van publiek, medewerkers en kunst’.

Het zou de zevende keer zijn geweest dat de actievoerders protesteerden bij het Rijksmuseum.

Ze slopen de cultuur, wat links normaal de PVV verwijt😅

Zonder geld van ING kan het museum ook dicht

Bij die 2 enge extreem linkse griezels gewoon laten staan hek erom heen bewaking ervoor en alleen af en toe beetje water geven en minimaal 4 weken laten staan.
Inplaats van met de softe hand losmaken.

https://nos.nl/artikel/2549418-water...em-dan-de-wolf

Waterschappen steeds drukker met bever: 'Groter probleem dan de wolf'


De waterschappen in Nederland zijn steeds meer manuren kwijt aan de bever. De waterschappen waren vorig jaar in totaal ruim 30.000 manuren kwijt aan de bever. In 2022 was dit nog zo'n 20.000 uur, blijkt uit cijfers van de Unie van Waterschappen (UvW) die Omroep Gelderland analyseerde. De UvW wil dat er een landelijke aanpak komt voor bevers.

De bever staat vooral bekend om het omver knagen van bomen zodat ze ervan kunnen eten en ermee hun burchten en dammen kunnen bouwen. Ze kunnen ook holen en gangen graven onder de grond. Als dat onder dijken, wegen, of spoorwegen gebeurt, kan dat gevaarlijke situaties veroorzaken.

Bevers veroorzaken de laatste jaren steeds meer problemen en dat kost de waterschappen tijd en geld. Het waterschap Limburg had vorig jaar het meeste werk aan de bever en besteedde ruim 9000 uur aan het knaagdier. Het waterschap Aa en Maas was er 8000 uur zoet mee.



Met name het dichten van beverholen kost de waterschappen tijd, maar ook het inspecteren van dijken en de preventieve maatregelen nemen tijd in beslag, ziet Dolf Moerkens van de Unie van Waterschappen. "De dijken worden steeds vaker geïnspecteerd", zegt hij. "Er zijn zelfs waterschappen die dat wekelijks doen."

Volgens de UvW kan een landelijk beleid helpen om sneller in te grijpen bij overlast door bevers. Momenteel hebben de provincies allemaal een eigen beleid, waardoor ze op verschillende manieren met het knaagdier omgaan. "Met een landelijk beleid kan bijvoorbeeld een ontheffing eenvoudiger worden aangevraagd", zegt Moerkens.

Daarnaast beslaat een werkgebied van een waterschap soms meerdere provincies. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het waterschap Rivierenland, dat opereert in Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Utrecht. Het waterschap heeft dan ook te maken met vier verschillende protocollen.

Wilbert Litjens zit namens de BBB in het bestuur van het waterschap Rivierenland. Hij ziet dat het waterschap veel tijd kwijt is aan het voorkomen van beverschade. "Je moet er niet aan denken dat door de bever een dijk doorbreekt als het hoogwater is", zegt hij tegen Omroep Gelderland. "Ik denk dat de bever een groter probleem is dan de wolf."

Ook hij pleit voor een landelijke aanpak. "Rivierenland beheert en onderhoudt 1000 kilometer aan rivierdijken en kades", zegt hij. "Dan heb je het over miljoenen euro's aan preventiemaatregelen." Volgens de Unie van Waterschappen wordt er in april over een landelijk beleid gesproken.

Inderdaad, natuur is een levensgroot probleem! Dood aan alle dieren en planten.. asfalt is de oplossing. Als ex-bioloog kan ik het weten..

Ja we gaan allemaal lopen en in tentjes in de natuur leven en dan jagen om te eten

We hebben die bever niet gemist toen ie uitgestorven was in ons land, uitroeien dat kreng

Nee die bever is een probleem snuggere Henkie, en daarvoor hoef ik geen bioloog te zijn, ook geen ex bioloog, ps waarom ex? Ben je ontslagen?

Ik ben mijn eigen vormgeving-bureautje begonnen 6 of 7 jaar geleden.. De bever, otter, wolf, zeearend, hamster, roodborstje, kraai, turkse tortel., vleermuizen..weg er mee; asfalt id de toekomst en geen natuur!

Lijkt me niet verstandig, maar dat wat overbodige dieren die voor ons teveel schade geven of gevaarlijk er (weer) niet zouden zijn , is prima. Nederland ging beter af zonder de wolf en de bever.

Nederland is beter af zonder anti-natuur-freaks... Nederland kan best zonder mensen... heel goed zelfs.

Begrijp niet waarom het asfalt erbij gehaald wordt? Dat ligt er al en opeens krijgen we ongewenste beesten van buitenaf die problemen geven.

We missen wel de Mammoet, Sabeltandtijger en wat Dino's

https://nos.nl/l/2549436 de gravende rivierkreeft ook zo n aanwinst voor onze biodiversiteit🙈😡

Gravende Amerikaanse rivierkreeft veroorzaakt problemen in Zuid-Holland


De Amerikaanse rivierkreeft veroorzaakt in Zuid-Holland toenemende schade. Het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard treft regelmatig lekkages aan bij stuwen die zijn veroorzaakt door de gravende dieren.

Met een stuw beheert het waterschap de waterstanden. Zo kan het peil hoog worden gehouden op plekken waar dit wenselijk is, en juist laag op de plekken waar dit nodig is. Het hoogheemraadschap ziet dat de rivierkreeft hieromheen graaft, wat leidt tot lekkages .

"Nu bepalen wij met een stuw de waterpeilen, maar als die geulen er zitten loopt het water vanzelf weg", zegt Freek de Boer van het hoogheemraadschap tegen Rijnmond. "We moeten dan extra water in het gebied toelaten of juist extra eruit malen. Dat kost veel energie en geld."

Het waterschap ziet ook een toename van het aantal lekkages. "Tegenwoordig krijgen we gemiddeld drie tot vijf meldingen per week binnen over lekkages die direct moeten worden gedicht", zegt het waterschap. "Zo'n vijf jaar geleden kwam dit maar één keer per maand voor."



Invasieve exoot


De Amerikaanse rivierkreeft werd in 1985 voor het eerst gezien in Nederlandse wateren. De invasieve exoot heeft hier amper natuurlijke vijanden en kan zich snel vermenigvuldigen. Volgens sommige onderzoekers zijn er inmiddels miljarden rivierkreeften in ons land.

Het dier beschadigt waterplanten, verdrijft vissoorten en er zou sprake zijn van besmettingsgevaar door een schimmel die ze bij zich dragen. De kreeften tasten bovendien de bebouwde omgeving aan. Zo veroorzaken ze veel schade aan waterkeringen.

Een oplossing om van de rivierkreeft af te komen, is lastig, zegt Paula Korteweg van het waterschap. "De kreeften vallen onder de visserijwet, wat inhoudt dat niet iedereen ze mag vangen. Alleen beroepsvissers, en dat maakt het lastig."

Het vangen van de exotische dieren werkt wel. Het waterschap heeft een test van meerdere jaren gedaan in de Krimpenerwaard. Daaruit is gebleken dat door gericht en intensief vangen de schade beperkt blijft en de waterkwaliteit verbetert. Maar dit is enorm arbeidsintensief. "En zoveel beroepsvissers zijn er niet om ze allemaal te kunnen vangen."

Het hoogheemraadschap pleit voor een landelijke aanpak. "Het probleem is groot", zegt Korteweg. "In ons werkgebied leven er inmiddels al miljoenen Amerikaanse rivierkreeften; dat is door ons als waterschap alleen niet aan te pakken. Kreeften houden zich tenslotte niet aan gemeentegrenzen."

Je kan ook teveel biodiversiteit hebben

Er zijn een hoop dieren bijgekomen

Ja en de meesten zijn geen verrijking voor ons als mens.

Zonder sponsoring geen rijksmuseum

https://www.ad.nl/elburg/boer-hangt-...-kan~a5d78ba5/


PREMIUM

De dode schapen hingen gisteren langs de Zuiderzeestraatweg in Doornspijk. © Dries van den DragtBoer hangt kadavers op als statement: 'Laten zien dat het zo niet langer kan’


Na de zoveelste wolvenaanval raakt het geduld op bij schapenhouders op de Veluwe. Voor de tweede keer in korte tijd zijn kadavers publiekelijk tentoongesteld. Ditmaal in Doornspijk, waar zaterdagochtend dertien schapen zijn aangevallen door een wolf. Het oogt luguber, maar de boer wil een statement maken: ,,Genoeg is genoeg.’’


Vijf schapen op een rij. Morsdood. Het tafereel is bijna middeleeuws: vijf hangende lijken op een schavot, dat idee. Maar dat ‘schokeffect’ is precies wat schapenhouder Dries van den Dragt voor ogen had. Hij wilde laten zien wat de wolf aanricht op de Veluwe, dit keer in zijn Doornspijk.

Zaterdagochtend zijn dertien schapen aangevallen. Zes waren meteen dood, vijf kregen later die dag een spuitje van de veearts. Twee dieren zijn nog in leven, maar volgens Van den Dragt ‘hevig getraumatiseerd’.

De Doornspijker koos er bewust voor de schapen op te hangen die door de veearts zijn ingeslapen. ,,Die zagen er namelijk wat minder gehavend uit.’’ Van den Dragt wilde weliswaar choqueren, maar er een complete horrorvoorstelling van maken ging hem wat te ver. ,,Mijn doel was om een statement te maken. Laten zien dat het zo niet langer kan.’’

Nieuwe trend?


Er lijkt haast een nieuwe trend te ontstaan. Eind oktober legde veeboer Rene van Deuveren vijf dode schapen in de berm naast zijn erf in Speuld. Van sommige dieren waren zelfs de ingewanden nog te zien. Aan een boom was een groot bord bevestigd met daarop de tekst ‘Wolf bedankt’.

Dat het onsmakelijk was, daar waren Rene en Welline van Deuveren zich van bewust. Ze gaven aan dat ze aan iedereen wilden laten zien wat de wolf aanricht in hun kleine buurtschap, onderdeel van de gemeente Ermelo. Want dode schapen door wolvenaanvallen zijn ze inmiddels wel gewend in Speuld.

‘Afschieten die wolven’


Van den Dragt geeft dus een soortgelijke uitleg. Net als het echtpaar Van Deuveren had hij een ‘bedankje’ voor de wolf bij de kadavers geplaatst. De Doornspijker heeft de dode schapen zaterdag laten hangen, inmiddels zijn ze weer verwijderd. Van den Dragt is tevreden, want de boodschap is overgekomen.

Het was de tweede keer dat een deel van zijn schapen is gegrepen door de wolf. De maat is vol voor Van den Dragt. De tijd van halve maatregelen is wat hem betreft voorbij. De wolf hoort volgens de Doornspijker niet thuis in Nederland. Er is in zijn ogen dan ook maar een oplossing denkbaar: afschieten.


Hij hoopt dat zijn actie ertoe leidt dat de politiek in actie komt. De reacties op het ophangen van de schapenlijken zijn volgens Van den Dragt over het algemeen positief. ,,Ik voel veel steun, al zijn er altijd van die figuren die het maar niets vinden.’’

https://www.telegraaf.nl/watuzegt/22...-demonstranten

Hoofdredactioneel commentaar
Onschuldige burgers mogen niet de dupe worden van schaarse politiecapaciteit door ’demonstranten’

Politiebaas Janny Knol luidt in De Telegraaf de alarmbel. Het tekort van agenten in combinatie met de buitensporige inzet bij demonstraties zorgt ervoor dat de politie harde keuzes moet maken. Nederlanders moeten rekening houden met langere aanrijtijden bij noodhulp.




Dat de politietop naar deze rigoureuze maatregelen moet grijpen, is te begrijpen. Burgers in zogeheten buitengebieden mogen echter niet de dupe worden van de capaciteit die naar de Randstad gaat. Ook op het platteland geldt: elke seconde telt.

Natuurlijk moet de politie demonstranten beschermen. Maar te vaak is politie-inzet nodig omdat wordt verwacht dat actievoerders zich gaan misdragen – denk aan klimaatactivisten die voor levensgevaarlijke situaties zorgen door op snelwegen te lopen, demonstranten die het heft in eigen hand nemen door vreedzame burgers te weren in de openbare ruimte, of juist door het opzoeken van de confrontatie met agenten. Dit laatste zagen we dit jaar onder meer op de Universiteit van Amsterdam.

Deze actievoerders en demonstranten, of beter gezegd raddraaiers en vandalen, spelen met hun grondrechten. Het moment is daar om deze acties bij voorbaat te verbieden omwille van de schaarse politiecapaciteit. Het is rechtvaardiger dat deze groep recidivisten geraakt wordt door stevige keuzes, dan onschuldige burgers die een enkele keer de politie nodig hebben na een overval of een inbraak.

https://www.ad.nl/heeze-leende/eerst...egen~accb543d/


PREMIUMRiaan Strijdom verloor 180 schapen door het blauwtongvirus. © René Manders/DCI Media

Eerst de wolf en toen de knut: schaapsherder Riaan in Heeze heeft het dit jaar flink voor zijn kiezen gekregen


HEEZE – Het blauwtongvirus sloeg afgelopen zomer genadeloos toe. Ook de kuddes van schaapherder Riaan Strijdom in Heeze werden hard geraakt: hij verloor 180 schapen. Maar met nieuwe lammetjes in aantocht is zijn blik nu weer op de toekomst gericht.

Riaan Strijdom is druk bezig in de potstal op natuurpoort De Plaetse. Afgelopen zomer fungeerde het gebouw nog als noodhospitaal, nu wordt de stal in Heeze ingericht als kraamkamer voor drachtige schapen. ,,Rond Kerstmis komen de eerste lammetjes. Dat is wat vroeg, maar je hebt de natuur niet altijd in de hand, hè”, zegt hij met een brede grijns op zijn gezicht.

Strijdom heeft na een zware zomer het vizier duidelijk weer op de toekomst gericht. Hij begraast met 1400 Kempische Heideschapen verschillende natuurgebieden. Dat is zijn corebusiness. Zijn thuisbasis is de Strabrechtse Heide.

Maar het is er vandaag guur. Waterkoud, zoals ze dat zeggen. Met zijn handen diep in zijn zakken probeert hij zich warm te houden terwijl we op zoek gaan naar een van zijn kuddes. Al wandelend tovert hij twee plastic flesjes tevoorschijn die in zijn jaszakken verborgen zitten. Ze voelen warm aan. ,,En als ze zijn afgekoeld, drink ik het water op. Als ik op de heide ben, neem ik ook een thermosfles met warm water mee. Daarmee kan ik de flesjes dan opnieuw vullen”, zegt hij.

De van oorsprong Zuid-Afrikaan is nu zo’n drie jaar schaapherder in Heeze en woont met zijn vrouw Trudy op De Plaetse. Hij kent er in de wijde omgeving ondertussen elk plekje. ,,Kijk, daar woont een ree”, zegt hij al wijzend naar een bosschage op de heide. En als een vlucht ganzen met veel gegak overtrekt, zegt hij: ,,Het blijft geweldig mooi hier.”

Eerst de wolf, en toen de knut


Maar het is niet allemaal goud wat er blinkt op de hei. Want Strijdom heeft in een relatief korte tijd ook al heel wat voor de kiezen gekregen. Zo kreeg hij in de eerste twee jaar regelmatig bezoek van de zogeheten Groote Heidewolf. De herder probeerde van alles om zijn schapen te beschermen.

Wanneer hij het vermoeden had dat de wolf zou toeslaan, bleef hij zelfs ’s nachts in het veld bij zijn schapen slapen. Toch werden in de periode dat de wolf op de hei rondwaarde, zo’n tien schapen doodgebeten. Ondertussen is de wolf al ruim anderhalf jaar niet meer gesignaleerd.

Afgelopen zomer kreeg Strijdom plots te maken met kleinere diertjes: knutten. Deze kleine steekmuggen kunnen het blauwtongvirus overdragen. Op 17 juli kreeg Strijdom de eerste signalen: enkele schapen op de Strabrechtse Heide liepen niet meer mee met de kudde. Ze werden sloom. Even later konden ze niet meer op hun poten staan. Ze kregen zweertjes in hun mondhoeken en stopten met eten en drinken.

De stal op De Plaetse werd omgebouwd tot een noodhospitaal. Die stond al snel vol met enkele tientallen zieke schapen. Toen Riaan het niet meer aankon, werd een oproepje geplaatst op sociale media.

Met succes, want in geen tijd kon het stel over een grote groep vrijwilligers beschikken. Riaan benadrukt dat vooral zijn vrouw Trudy de ziekenafdeling leidde, zodat hij zich ook kon blijven richten op het begrazen van de natuurgebieden. ,,Zo kon ons werk gewoon doorgaan.”

Sommige dieren waren na twee weken weer opgeknapt. Maar er waren er ook die zes of zelfs acht weken verzorging nodig hadden. De vrijwilligers gaven de zieke dieren energierijk eten en drinken en zorgden dat zieke schapen op tijd pijnstillers kregen. ,,We gaven ze ook wilgentakken. Die zijn goed tegen de pijn. Er zitten dezelfde stoffen in als in aspirientjes.”

Afscheid van de gentle giant


Vooral de dood van ram Herman hakte er hard in. Bij Strijdom, maar ook bij de vrijwilligers. Eerder, in een lezersbijdrage op deze site, noemde hij hem een gentle giant: ‘Hoog op de poten met lang, recht beenwerk. Een ram waarbij zijn zachtaardige karakter werd weerspiegeld in zijn grote donkere ogen.’

,,Hij was zo sterk. Het ene moment dachten we dat hij erbovenop zou komen en het andere moment ging het weer bergafwaarts. Uiteindelijk heeft hij het niet gered. Dat was wel een triest moment. Maar zo hebben we eigenlijk 180 van die trieste momenten gehad.”

Lees verder onder de foto: Tien dode schapen in het veld

Vrijwilligers hielpen afgelopen zomer mee in de stal van Riaan Strijdom (links). Rechts vrijwilliger Marjo Schaap. © Charlotte Verhagen/DCI Media

Strijdom vertelt dat hulp voor 170 schapen niet heeft mogen baten en dat er ook zeker 10 in het veld zijn doodgegaan. ,,Die waren vermist geraakt op de hei. Dan kreeg ik een foto toegestuurd van iemand die een dood schaap had gevonden met het oormerk.” Hij laat zo’n foto zien, waarop alleen nog een schapenskelet zichtbaar is met het herkenbare gele nummerplaatje.

De blauwtong-ellende eindigde net zo onverwacht als die was begonnen. Op 13 september was de ziekenboeg weer leeg en kon het noodhospitaal worden stopgezet.

De hulp die hij van de vele vrijwilligers kreeg, noemt hij hartverwarmend. ,,We hebben onze vrijwilligers erna nog getrakteerd op een feestje, om ze te bedanken.”

Vaccineren na de lammertijd


Blauwtong honderd procent voorkomen kan niet, weet ook de schaapherder. Maar het risico beperken kan wel, door te vaccineren. ,,Dat gaan we doen na de lammertijd”, vertelt hij.

De schapen van Strijdom waren eerder dit jaar niet gevaccineerd tegen blauwtong. Dat was hij wel van plan, maar begin juli zijn ze eerst geënt tegen Q-koorts. Twee weken later was de vaccinatieronde tegen blauwtong gepland, maar net daarvoor vertoonden de eerste schapen de eerste verschijnselen. ,,Vandaar dat we ze toen niet konden enten.”

Terug in de potstal toont Strijdom een video van afgelopen september. Een groep opgeknapte schapen dartelt weer vrolijk door de wei. Weer verschijnt de kenmerkende grijns op het gezicht van de schaapherder: ,,Zo hebben we er vooral dankzij onze vrijwilligers weer tientallen bovenop weten te krijgen.”

Er komt een EU wet aan om de beschermde status vd wolf op te heffen. Ze zijn wakker geworden.