https://www.telegraaf.nl/watuzegt/24...zal-zegevieren
Column Ronald Plasterk
Politieke aardverschuiving in de westerse wereld: gezond verstand zal zegevieren
Nieuwjaarsgedachte: je ziet in de westerse wereld een politieke aardverschuiving, weg van de traditionele politieke partijen in de richting van partijen die men aanduidt als populistisch; ook loopt het vertrouwen in de instituties terug. Er zijn verschillen maar ook overeenkomsten met de vorige grote politieke aardverschuiving: die in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw.
© MATTY VAN WIJNBERGEN
In die periode nam door stijgende welvaart, meer vrije tijd en mobiliteit de jeugdgeneratie de macht over. Wim Kan maakte plaats voor scherpe cabaretiers die zich richtten tegen alle gezag, popmuziek kwam, en lang haar. Linkse politieke partijen gooiden de oude generatie eruit. Het geloof in Jezus was altijd een belangrijk bindend element geweest in de samenleving, maar de kerken liepen razendsnel leeg. Het werd aanvankelijk ontkend, maar binnen een paar jaar was de omwenteling compleet.
Ik heb foto’s van mijn Eerste Heilige Communie, jasje en vlinderstrik. Maar een paar jaar later op het gymnasium, ooit gestart als een patersschool, waren de meeste leraren ’leken’, en traden de paters in hoog tempo uit. De kapelaan die mij mijn eerste communie had toegediend, trouwde en startte een gezin.
’Ietsisme’: het vage geloof dat er iets is
Ik vroeg op 14-jarige leeftijd tijdens de godsdienstles aan pater Van den Bosch: wij leren hier de Bijbel, maar hebben al die hindoes en boeddhisten in de wereld dan ongelijk? Nee, zei pater Van den Bosch, die hebben net zo goed gelijk; elke cultuur heeft zijn eigen manier om met de grote levensvragen in het reine te komen.
Ik vroeg: als Maria onbevlekt ontvangen is, van wie had Jezus dan zijn Y-chromosoom? Antwoord: je moet het allemaal niet zo letterlijk nemen, het is een geloof. Jaren later heb ik voor wat er over was van dat geloof de term ’ietsisme’ gelanceerd: het vage geloof dat er iets is. Ik was er trots op toen Van Dale de term opnam in het woordenboek.
Dan de omwenteling van nu. De scherpe cabaretiers van destijds zijn nu 100 procent establishment geworden, en maken hooguit grapjes over het uiterlijk van een vrouwelijke minister die niet naar een dure kapper gaat. De universiteiten, de rechterlijke macht, de meeste media, zijn in handen van de winnaars van de omwenteling van de jaren zestig/zeventig (vooral D66 en GL). Het bindend element in de samenleving van het geloof in Jezus Christus is vervangen door klimaat en duurzaamheid.Opvallende overeenkomsten met destijds
Er zijn opvallende overeenkomsten met destijds. Ten eerste de ontkenning door de oude garde: het NOS-journaal wist zeker dat Kamala Harris president van de VS werd. Op de sociale media (het establishment zou die het liefste afschaffen) kun je terugzoeken hoe Al Gore in 2000 voorspelde dat in 2020 alle poolkappen gesmolten zouden zijn, wat onzin bleek. (’Je moet het allemaal niet zo letterlijk nemen, het is een geloof.’) De media praten de UNHCR na dat Israël Gaza uithongert, en blijven muisstil als dat een fout bericht blijkt, want het past niet in het narratief.
Er is een tweede overeenkomst, die voortkomt uit de ontkerkelijking. De mens is een diersoort met een diep verlangen naar een gemeenschappelijk doel waar niet aan wordt getwijfeld. In het christendom werden ongelovigen verketterd, vroeger op de brandstapel, later geëxcommuniceerd, ’gecanceld’.
Harry Potter-auteurRowling
Voorbeelden te over. Kijk hoe gereageerd wordt op Harry Potter-auteurRowling als ze bezwaar maakt tegen het amputeren van borsten of steriliserende hormoonbehandeling bij jonge meisjes: ze is transfoob, TERF, ketter!
Toen ’transitiespijt’ woord van het jaar werd, stopte men subiet de peiling, want je mag niet bespreekbaar maken dat jonge vrouwen spijt kunnen krijgen. Een recent onderzoek van de VU bevat de zinsnede dat het er niet toe doet of transitiebehandelingen werken, alleen al het onderzoeken daarvan zou onwenselijke twijfel kunnen zaaien.
Terwijl de Nederlandse gasrekening torenhoog is, kopt het NOS-nieuws dat het uitstoten van CO2 te goedkoop is om duurzaamheid door te zetten. Dat is activisme. Door klimaatverandering vergaat over tien jaar de wereld: een geloof. Als je dat relativeert ben je klimaatontkenner, en wie wil er ketter zijn?Grote wens om de immigratie te beteugelen
Wereldwijd leeft er, juist bij minder rijke mensen (waaronder veel immigrantenkinderen), een grote wens om de immigratie te beteugelen, maar wie dat bepleit is xenofoob, racist, ketter. Allemaal voorbeelden dat tegenspraak niet op inhoud wordt beoordeeld, maar als ketterij wordt weggezet.
Iedereen die destijds onafhankelijk nadacht, zag de wereldwijde omwenteling aankomen naar het modernisme van toen: John F. Kennedy, Martin Luther King, Labour en SPD. Het establishment kon verketteren en ontkennen, maar de beweging viel niet te stoppen. Dat geldt nu weer. De NPO zal over vijf jaar heus niet meer de hele dag D66-opvattingen uitdragen, het bij kinderen amputeren van de borsten zal met schaamte herinnerd worden net als lobotomie, landen zullen hun immigratie onder controle brengen, Israël zal blijven bestaan.
De tegenstand komt voort uit het menselijke verlangen naar een onweersproken geloof, en je moet de invloed daarvan niet onderschatten. Maar democratie en gezond verstand zullen zegevieren. Een gelukkig 2025 iedereen!
Column Ronald Plasterk
Politieke aardverschuiving in de westerse wereld: gezond verstand zal zegevieren
Nieuwjaarsgedachte: je ziet in de westerse wereld een politieke aardverschuiving, weg van de traditionele politieke partijen in de richting van partijen die men aanduidt als populistisch; ook loopt het vertrouwen in de instituties terug. Er zijn verschillen maar ook overeenkomsten met de vorige grote politieke aardverschuiving: die in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw.
© MATTY VAN WIJNBERGEN
In die periode nam door stijgende welvaart, meer vrije tijd en mobiliteit de jeugdgeneratie de macht over. Wim Kan maakte plaats voor scherpe cabaretiers die zich richtten tegen alle gezag, popmuziek kwam, en lang haar. Linkse politieke partijen gooiden de oude generatie eruit. Het geloof in Jezus was altijd een belangrijk bindend element geweest in de samenleving, maar de kerken liepen razendsnel leeg. Het werd aanvankelijk ontkend, maar binnen een paar jaar was de omwenteling compleet.
Ik heb foto’s van mijn Eerste Heilige Communie, jasje en vlinderstrik. Maar een paar jaar later op het gymnasium, ooit gestart als een patersschool, waren de meeste leraren ’leken’, en traden de paters in hoog tempo uit. De kapelaan die mij mijn eerste communie had toegediend, trouwde en startte een gezin.
’Ietsisme’: het vage geloof dat er iets is
Ik vroeg op 14-jarige leeftijd tijdens de godsdienstles aan pater Van den Bosch: wij leren hier de Bijbel, maar hebben al die hindoes en boeddhisten in de wereld dan ongelijk? Nee, zei pater Van den Bosch, die hebben net zo goed gelijk; elke cultuur heeft zijn eigen manier om met de grote levensvragen in het reine te komen.
Ik vroeg: als Maria onbevlekt ontvangen is, van wie had Jezus dan zijn Y-chromosoom? Antwoord: je moet het allemaal niet zo letterlijk nemen, het is een geloof. Jaren later heb ik voor wat er over was van dat geloof de term ’ietsisme’ gelanceerd: het vage geloof dat er iets is. Ik was er trots op toen Van Dale de term opnam in het woordenboek.
Dan de omwenteling van nu. De scherpe cabaretiers van destijds zijn nu 100 procent establishment geworden, en maken hooguit grapjes over het uiterlijk van een vrouwelijke minister die niet naar een dure kapper gaat. De universiteiten, de rechterlijke macht, de meeste media, zijn in handen van de winnaars van de omwenteling van de jaren zestig/zeventig (vooral D66 en GL). Het bindend element in de samenleving van het geloof in Jezus Christus is vervangen door klimaat en duurzaamheid.Opvallende overeenkomsten met destijds
Er zijn opvallende overeenkomsten met destijds. Ten eerste de ontkenning door de oude garde: het NOS-journaal wist zeker dat Kamala Harris president van de VS werd. Op de sociale media (het establishment zou die het liefste afschaffen) kun je terugzoeken hoe Al Gore in 2000 voorspelde dat in 2020 alle poolkappen gesmolten zouden zijn, wat onzin bleek. (’Je moet het allemaal niet zo letterlijk nemen, het is een geloof.’) De media praten de UNHCR na dat Israël Gaza uithongert, en blijven muisstil als dat een fout bericht blijkt, want het past niet in het narratief.
Er is een tweede overeenkomst, die voortkomt uit de ontkerkelijking. De mens is een diersoort met een diep verlangen naar een gemeenschappelijk doel waar niet aan wordt getwijfeld. In het christendom werden ongelovigen verketterd, vroeger op de brandstapel, later geëxcommuniceerd, ’gecanceld’.
Harry Potter-auteurRowling
Voorbeelden te over. Kijk hoe gereageerd wordt op Harry Potter-auteurRowling als ze bezwaar maakt tegen het amputeren van borsten of steriliserende hormoonbehandeling bij jonge meisjes: ze is transfoob, TERF, ketter!
Toen ’transitiespijt’ woord van het jaar werd, stopte men subiet de peiling, want je mag niet bespreekbaar maken dat jonge vrouwen spijt kunnen krijgen. Een recent onderzoek van de VU bevat de zinsnede dat het er niet toe doet of transitiebehandelingen werken, alleen al het onderzoeken daarvan zou onwenselijke twijfel kunnen zaaien.
Terwijl de Nederlandse gasrekening torenhoog is, kopt het NOS-nieuws dat het uitstoten van CO2 te goedkoop is om duurzaamheid door te zetten. Dat is activisme. Door klimaatverandering vergaat over tien jaar de wereld: een geloof. Als je dat relativeert ben je klimaatontkenner, en wie wil er ketter zijn?Grote wens om de immigratie te beteugelen
Wereldwijd leeft er, juist bij minder rijke mensen (waaronder veel immigrantenkinderen), een grote wens om de immigratie te beteugelen, maar wie dat bepleit is xenofoob, racist, ketter. Allemaal voorbeelden dat tegenspraak niet op inhoud wordt beoordeeld, maar als ketterij wordt weggezet.
Iedereen die destijds onafhankelijk nadacht, zag de wereldwijde omwenteling aankomen naar het modernisme van toen: John F. Kennedy, Martin Luther King, Labour en SPD. Het establishment kon verketteren en ontkennen, maar de beweging viel niet te stoppen. Dat geldt nu weer. De NPO zal over vijf jaar heus niet meer de hele dag D66-opvattingen uitdragen, het bij kinderen amputeren van de borsten zal met schaamte herinnerd worden net als lobotomie, landen zullen hun immigratie onder controle brengen, Israël zal blijven bestaan.
De tegenstand komt voort uit het menselijke verlangen naar een onweersproken geloof, en je moet de invloed daarvan niet onderschatten. Maar democratie en gezond verstand zullen zegevieren. Een gelukkig 2025 iedereen!
Comment